Gynecomastia ภาวะนมแหลมในผู้ชาย

สาเหตุของการเกิด Gynecomastia

สาเหตุหลักของการเกิด Gynecomastia คือ ภาวะที่ฮอร์โมนเพศชายลดลงหรือฮอร์โมนเพศหญิงเพิ่มขึ้น ส่งผลให้เต้านมได้รับการกระตุ้นให้โตมากขึ้น จนทำให้นมแหลมออกมา ซึ่งปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะนี้ ได้แก่

• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนตามวัย

ผู้ชายจะสร้างฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone) สูงสุดช่วงวัยรุ่น หลังจากนั้นจะค่อย ๆ ผลิตลดลง โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่อายุ 50 ปีขึ้นไป สัดส่วนของฮอร์โมนเพศหญิง (Estrogen) ต่อฮอร์โมนเพศชายจะมากขึ้น ส่งผลให้เต้านมขยายตัวได้ง่ายขึ้น

• โรคที่เกี่ยวข้องกับตับหรือไต

1. 1. • โรคตับแข็ง ทำให้ตับไม่สามารถทำลายฮอร์โมนส่วนเกินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้มีระดับฮอร์โมนเพศหญิงในเลือดสูงขึ้น

• โรคไตวายเรื้อรัง โดยเฉพาะผู้ที่ต้องฟอกไต อาจทำให้เกิดความผิดปกติของฮอร์โมนหลายชนิดในร่างกาย รวมถึงฮอร์โมนเพศเช่นกัน ทำให้เกิดภาวะเต้านมโตได้
  
  

• เนื้องอกบางชนิด

1. 1. • เนื้องอกต่อมหมวกไต อาจก่อให้เกิดการสร้างฮอร์โมนเพศหญิงหรือฮอร์โมนอื่น ๆ ที่ไปรบกวนความสมดุลของฮอร์โมนเพศชายได้
      • เนื้องอกต่อมใต้สมอง อาจทำให้ร่างกายเกิดการกระตุ้นเพื่อสร้างฮอร์โมนเพศหญิงที่เพิ่มขึ้นหรือไปยับยั้งการสร้างฮอร์โมนเพศชาย
      • เนื้องอกอัณฑะบางชนิด ก็สามารถก่อให้เกิดการสร้างฮอร์โมนเพศหญิงได้ด้วยเช่นกัน
        
        

• ยาบางชนิด

1. 1. • ยารักษาความดันในเลือดสูง เช่น Spironolactone อาจมีฤทธิ์คล้ายกับฮอร์โมนเพศหญิง
      • ยาเคมีบำบัดบางชนิด มีผลต่อการทำงานของต่อมไร้ท่อและการสร้างฮอร์โมนเพศชาย
      • ยาต้านอาการซึมเศร้า โดยเฉพาะบางกลุ่มที่รบกวนความสมดุลของฮอร์โมนเพศ
      • ยาสเตียรอยด์ หากใช้ต่อเนื่องอาจเป็นการยับยั้งการสร้างฮอร์โมนเพศชายของร่างกาย
        
        

• สารเสพติด

1. 1. • กัญชา มีสารออกฤทธิ์ที่อาจส่งผลต่อการทำงานของต่อมไร้ท่อให้มีประสิทธิภาพที่แย่ลง
      • การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ทำให้ตับเสื่อม ทำงานได้แย่ลงและส่งผลให้สามารถในการควบคุมสมดุลฮอร์โมนนั้นลดลง
      • ยาเสพติดบางชนิด เช่น เฮโรอีนหรือแอมเฟตามีน อาจไปรบกวนความสมดุลของฮอร์โมนและสุขภาพโดยรวมให้ทำงานแย่ลง
        
        

• ภาวะขาดสารอาหาร

เมื่อร่างกายขาดพลังงานและสารอาหารที่จำเป็น การสร้างฮอร์โมนเพศชายก็จะลดลง ขณะที่ฮอร์โมนเพศหญิงอาจยังมีอยู่ นอกจากนี้การลดน้ำหนักแบบหักโหมยังทำให้ร่างกายอยู่ในภาวะที่มีความเครียดสูง ส่งผลต่อการทำงานของต่อมไร้ท่อและการรักษาสมดุลของฮอร์โมน

อาการของภาวะ Gynecomastia มีอะไรบ้าง?

อาการของภาวะเต้านมโตหรือนมแหลมที่สามารถสังเกตได้ชัดเจนด้วยตนเอง มีลักษณะดังนี้

• เต้านมมีความหนาและนุ่มขึ้น

ในช่วงแรกอาจรู้สึกว่าบริเวณหน้าอกมีความนุ่มขึ้นผิดปกติ เหมือนมีเนื้อหรือไขมันเพิ่มขึ้น เมื่อลองแตะที่หน้าอกจะรู้สึกว่าผิวบริเวณนั้นเรียบและยืดหยุ่นได้ ต่างจากก้อนเนื้องอกที่จะแข็งและไม่สามารถขยับตามแรงกดได้

• บริเวณรอบเต้านมมีขนาดใหญ่ขึ้น

ช่วงบริเวณลานนม หรือ areola อาจกว้างขึ้นและดูนูนขึ้น เนื่องจากการขยายตัวของเต้านม และการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน ซึ่งบางคนอาจทำให้สีของลานนมเข้มขึ้นด้วย

• อาจมีอาการเจ็บหรือกดแล้วเคือง

ความเจ็บจะไม่รุนแรงมาก แต่อาจทำให้รู้สึกรำคาญ เคืองหรือไม่สบายตัว โดยเฉพาะเวลาที่หน้าอกเสียดสีกับเสื้อผ้า ซึ่งความเจ็บจะมีเป็นช่วง ๆ และหายไปเอง หรือบางคนอาจเป็นอย่างต่อเนื่อง

• ตึงหรือคันบริเวณเต้านม

อาการตึงเกิดจากการที่ผิวหนังรอบเต้านมถูกยืดออก และอาการคันอาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังในบริเวณเต้านม เช่น ผิวแห้งหรือมีการระคายเคืองจากเสื้อผ้า

• สัญญาณเตือนที่คุณควรตรวจเพิ่ม

หากคลำบริเวณเต้านมแล้วพบก้อนแข็งผิดปกติ รู้สึกเจ็บหรือมีของเหลวไหลออกมาจากเต้านม เช่น น้ำใส เลือด หรือของเหลวขุ่น ควรเข้ารับการตรวจจากแพทย์เพื่อค้นหาสาเหตุให้ชัดเจน เนื่องจากอาการเหล่านี้อาจบอกถึงปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ที่ไม่ใช่แค่ Gynecomastia แต่อาจกลายเป็น เนื้องอกเต้านมหรือการติดเชื้อได้

การดูแลและรักษาเมื่อเกิดภาวะ Gynecomastia ควรทำอย่างไร?

การดูแลและรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุ ระยะเวลาที่เกิดอาการ และความรุนแรงของการโตของเต้านม โดยจะมีแนวทางดังนี้

1. รอดูอาการ

สำหรับวัยรุ่นหรือผู้ที่เพิ่งเกิดอาการไม่นาน ภาวะนี้อาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนตามธรรมชาติ ส่งผลให้เต้านมโตขึ้นแค่ชั่วคราว ซึ่งโดยปกติจะค่อย ๆ ยุบลงเองภายใน 6 เดือนถึง2 ปี โดยไม่ต้องรักษาใด ๆ แต่ระหว่างรอดูอาการ ควรติดตามการเปลี่ยนแปลงของขนาดเต้านมอย่างต่อเนื่อง และหากพบว่าเต้านมโตขึ้นเรื่อย ๆ หรือมีอาการเจ็บมากขึ้น ควรเข้ารับการตรวจจากแพทย์เพื่อหาสาเหตุเพิ่มเติม

2. หยุดหรือปรับยาที่เป็นต้นเหตุ

หากตรวจพบว่าภาวะ Gynecomastia ซึ่งเกิดจากผลข้างเคียงของยา เช่น ยารักษาความดันเลือดสูงบางชนิด ยาต้านโรคซึมเศร้าหรือยาสเตียรอยด์ แพทย์อาจจะต้องปรับขนาดยาหรือเปลี่ยนไปใช้ยาอื่น ๆ ที่มีผลต่อฮอร์โมนน้อยลง ซึ่งการหยุดหรือเปลี่ยนยาควรทำภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น เพื่อไม่ให้กระทบกับโรคที่กำลังรักษาอยู่

3. รักษาโรคต้นเหตุ

ภาวะนี้อาจเกิดจากปัญหาสุขภาพอื่นที่ส่งผลต่อความสมดุลของฮอร์โมน เช่น โรคตับ โรคไต ภาวะต่อมไร้ท่อผิดปกติหรือเนื้องอกบางชนิด การรักษาที่โรคต้นเหตุจะช่วยให้ภาวะ Gynecomastia ดีขึ้น

4. การใช้ยาเฉพาะทาง

สำหรับผู้ที่มีอาการรุนแรงหรือฮอร์โมนมีความไม่สมดุลอย่างชัดเจน อาจมีการใช้ยาที่ช่วยปรับระดับฮอร์โมนให้สมดุล เช่น ยาต้านฮอร์โมนเอสโตรเจนหรือยาที่ช่วยกระตุ้นการสร้างฮอร์โมนเพศชาย แต่การใช้ยาเหล่านี้จำเป็นต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างใกล้ชิด เนื่องจากอาจมีผลข้างเคียงได้

5. การผ่าตัด

ในกรณีที่เต้านมมีขนาดใหญ่และใช้วิธีการดูแลรักษาอื่น ๆ แล้วยังไม่หาย การผ่าตัดอาจเป็นทางเลือกที่ช่วยแก้ปัญหานี้ได้ โดยเป้าหมาย คือ การเอาเต้านมส่วนเกินออกและปรับแต่งรูปร่างหน้าอกให้กลับมาใกล้เคียงกับปกติ ซึ่งวิธีการผ่าตัดเพื่อแก้ภาวะ Gynecomastia มีหลายรูปแบบ เช่น การดูดไขมันร่วมกับการตัดเนื้อเยื่อบริเวณเต้านมออกหรือการตัดเนื้อเยื่อออกโดยตรง ซึ่งการตัดสินใจเลือกวิธีผ่าตัดจะขึ้นอยู่กับสภาพร่างกาย และความต้องการของเจ้าตัว